Δραστηριότητες στα παιδαγωγικά (ΙΙΙ)

Σχεδιάστε με σαφήνεια διδακτικούς στόχους που να καθιστούν τους μαθητές ικανούς να κινούνται στο εργαστήριο Φ.Ε. με ασφάλεια.

Οι διδακτικοί στόχοι περιγράφουν με ακρίβεια τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα της διαδικασίας διδασκαλία-μάθηση, με τρόπο σαφή και ελέγξιμο ώστε να αποτιμηθεί ο βαθμός στον οποίο επιτυγχάνονται. Σύμφωνα με τον Mager ένας στόχος είναι ολοκληρωμένος όταν περιγράφει την αναμενόνη επίδοση. Ένας από τους πιο διαδεδομένους τρόπους σχεδιασμού και ταξινόμησης διδακτικών στόχων είναι η "Ταξινομία των Γνωστικών Στόχων" του Bloom, που περιέχει έναν κατάλογο από γνωστικούς στόχους. Ο Romiszowski πρότεινε να εκγαταλειφθεί η τεχνική κλίμακα Bloom και να αντικατασταθεί από ένα φάσμα δεξιοτήτων και στόχων. Διέκρινε δύο γενικές κατηγορίες στόχων: την αναπαραγωγική και την παραγωγική μορφή. Η πρώτη περιγράφει βασικούς στόχους και την εφαρμογή σε γνωστές καταστάσεις και η δεύτερη αφορά προωθημένους στόχους και την εφαρμογή αρχών και στρατηγικών. Αυτές συνδυάζονται με τις γνωστικές, ψυχοκινητικές και συναισθηματικές δεξιότητες σε ένα διάγραμμα. Εδώ παρουσιάζεται ένα διάγραμμα με διδακτικούς στόχους την ασφάλεια των μαθητών στο εργαστήριο.

Προκειμένου οι μαθητές να κινούνται με ασφάλεια στο εργαστήριο είναι ανάγκη:

ΣΤΟΧΟΙ	ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ	ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Γνωστικοί	- Να εισέρχονται στο εργαστήριο μόνο με την παρουσία του υπευθύνου καθηγητή - Να γνωρίζουν στο εργαστήριο τους κανόνες και τις οδηγίες ασφαλείας και υγιεινής - Να χρησιμοποιούν μέτρα ατομικής προστασίας (ποδιές, γάντια, γυαλιά προστασίας, κλπ) όταν τους υποδεικνύεται - Να μην καταναλώνουν τρόφιμα, ποτά, αναψυκτικά, κλπ στο εργαστήριο - Να χρησιμοποιούν τις απαραίτητες ποσότητες αντιδραστηρίων χωρίς σπατάλες - Να αναγνωρίζουν τα διακριτικά κινδύνου (διάβρωση, τοξικό, εύφλεκτο) - Να αναλαμβάνουν σε κάθε ομάδα αριθμημένη θέση πάντοτε στον ίδιο πάγκο εργασίας - Να χρησιμοποιούν τις οργανοθήκες, τα ερμάρια, το νιπτήρα όπως αυτά έχουν καταχωρηθεί στο πλάνο του εργαστηρίου και χρησιμοποιούν μόνο τα όργανα, τις συσκευές, τα υλικά κλπ, που έχουν χρεωθεί στην ομάδα - Οι μαθητές της κάθε ομάδας πριν αρχίσουν την εκτέλεση μιας άσκησης καλούν τον υπεύθυνο καθηγητή να ελέγξει αν η πειραματική διάταξη έχει συναρμολογηθεί σωστά. Ειδικά δεν τροφοδοτούν τα ηλεκτρικά κυκλώματα με ρεύμα χωρίς την άδεια του καθηγητή	- Δεν θα πρέπει να εργάζεται στο εργαστήριο ένας μαθητής μόνος - Να αφήνουν εκτεθειμένα τα μακριά μαλλιά και τα ρούχα τους - Να μην χρησιμοποιούν αντιδραστήρια από συσκευασίες που δεν αναγρέφεται τι περιέχουν - Πριν και μετά το τέλος κάθε εργαστηριακής άσκησης να πλένουν τα χέρια τους - Να αναφέρεται αμέσως στον υπεύθυνο καθηγητή κάθε τυχαία ρύπανση ή διαφυγή υλικών όπως και το σπάσιμο γυαλικών για να αντιμετωπίζεται άμεσα με εξουδετέρωση και καθαρισμό - Να μετακινούνται προσεχτικά στο χώρο του εργαστηρίου - Στο τέλος κάθε  εργαστηριακής άσκησης οι μαθητές της κάθε ομάδας, πριν φύγουν από το εργαστήριο, ελέγχουν κατά τρόπο ώστε να εξασφαλιστεί ότι: Τα αντιδραστήρια, τα υλικά, τα εργαλεία, τα όργανα και οι συσκευές είναι στη θέση τους. Οι ηλεκτρικές συσκευές, θερμαντικές πλάκες, λύχνοι υγραερίου και οινοπνεύματος είναι εκτός λειτουργίας.
Ψυχοκινητικοί	- Οι μεταγγίσεις και οι αραιώσεις των ισχυρών οξέων ή των βάσεων να γίνονται με μεγάλη προσοχή στον απαγωγό - Απαγορεύεται οι σιφωνισμοί να γίνονται με το στόμα αλλά μόνο με τη χρήση πουάρ - Να διατηρείται ο χώρος του εργαστηρίου καθαρός και στεγνός - Να καθαρίζονται αμέσως μετά τη χρήση τους τα όργανα, τα γυαλικά, τα σιφώνια, που χρησιμοποιήθηκαν και να τοποθετούνται στην αρχική θέση τους - Να επιστρέφονται  στον καθηγητή  ή να τοποθετούνται στα ειδικά ντουλάπια τα αντιδραστήρια αμέσως μετά από κάθε χρήση - Να χρησιμοποιούν τα όργανα μέτρησης με προσοχή	- Η αραίωση των οξέων ή των βάσεων γίνεται με την προσθήκη τους σιγά-σιγά στο νερό και ποτέ αντίστροφα - Να χειρίζονται ευφλεκτα υλικά και πειράματα με επικίνδυνα αέρια στον απαγωγό - Να μην δοκιμάζουν ή να μυρίζουν τα αντιδραστήρια οι μαθητές - Να φροντίζουν οι πάγκοι να αφήνονται πάντα καθαροί και τακτοποιημένοι μετά το τέλος του πειράματος - Επίσης οι συσκευές αποσυναρμολογούνται και τα όργανα τοποθετούνται στην αρχική τους θέση.

Συναισθηματικοί

- Οι μαθητές μαθαίνουν να εργάζονται σε ομάδες και σε κάθε μέλος έχει ανατεθεί από μια εργασία από τον υπεύθυνο καθηγητή - Να μπορούν να προσφέρουν πρώτες βοήθειες - Μετά το τέλος της άσκησης: Να απομακρύνουν τα απορρίματα και  τα δοχεία απορριμμάτων είναι άδεια και καθαρά. Ο πάγκος που εργάστηκαν είναι καθαρός και τακτοποιημένος, ώστε οι επόμενες ομάδες να τα βρούν καθαρά και τακτοποιημένα

- Να αναπτύσσουν αίσθημα κοινής ευθύνης και να ενδιαφέρονται για την ασφάλεια και των υπολοίπων στην ομάδα τους - Να νοιάζονται και να προλαμβάνουν τα ατυχήματα - Να συνειδητοποιούν ότι το εργαστήριο  είναι χώρος υπεύθυνης εργασίας και όχι παιγνιδιού