Σενάριο: Αλκοολούχα ποτά

Αλκοολούχα ποτά – Οδηγίες για τον καθηγητή

Τάξη	Γ’ Γυμνασίου
Μάθημα	Χημεία
Γνωστικό αντικείμενο:	Αλκοολούχα ποτά
Διδακτική ενότητα	Αιθανόλη - Ζυμώσεις
Απαιτούμενος χρόνος	1 διδακτική ώρα

Ειδικοί διδακτικοί στόχοι

Στο τέλος της ώρας οι μαθητές να είναι σε θέση: ·         Να αναφέρουν παραδείγματα αλκοολούχων ποτών και των πρώτων υλών από τις οποίες παρασκευάζονται ·         Να γνωρίζουν ότι αλκοολούχα ποτά είναι αυτά που περιέχουν αιθανόλη ·         Να διακρίνουν τα ποτά στα μη αποσταζόμενα που προκύπτουν από αλκοολική ζύμωση (κρασί, μπύρα), στα αποσταζόμενα (ούζο, ρακί, ουίσκυ, βότκα, κ.α.) και τα ηδύποτα ή λικέρ ·         Να γνωρίζουν πως παρασκευάζονται οι αφρώδεις οίνοι όπως η σαμπάνια ·         Να εκτιμούν τις επιπτώσεις της κατάχρησης του αλκοόλ στον ανθρώπινο οργανισμό

Περιγραφή

Ζητείται από τους μαθητές να πλοηγηθούν στο εκπαιδευτικό λογισμικό «Ο Θαυμαστός Κόσμος της Χημείας για το Γυμνάσιο» και συγκεκριμένα στην ενότητα Η χημεία του άνθρακα και στην υποενότητα Αλκοόλες και ζυμώσεις. Στη συνέχεια αντλώντας πληροφορίες από το συγκεκριμένο λογισμικό καλούνται να απαντήσουν σε μια σειρά από ερωτήσεις. Χωρίστε τους μαθητές σε ισάριθμες ομάδες, ανάλογα με τον αριθμό των υπολογιστών που έχετε διαθέσιμους στο εργαστήριο. Δώστε σε κάθε μαθητή το φύλλο εργασίας. Ζητήστε τους να εκτελέσουν τις  δραστηριότητες.

Δραστηριότητες

Α. Επιλέξτε από το κεντρικό μενού την ενότητα Η χημεία του άνθρακα και από αυτήν την υποενότητα Αλκοόλες και ζυμώσεις. Κάντε κλικ στο θέμα Αλκοολούχα ποτά.    Μελετήστε το περιεχόμενο της σελίδας 1 και παρακολουθήστε το βίντεο κάνοντας κλικ στην εικόνα του βίντεο. Στη συνέχεια απαντήστε στην παρακάτω ερώτηση. Ερώτηση 1. Ποιά ποτά λέμε αλκοολούχα; Ποιές κατηγορίες αλκοολούχων ποτών γνωρίζετε; Απάντηση Aλκοολούχα ποτά είναι αυτά που περιέχουν αιθανόλη και διακρίνονται στα μη αποσταζόμενα που προκύπτουν από αλκοολική ζύμωση (κρασί, μπύρα), στα αποσταζόμενα (ούζο, ρακί, ουίσκυ, βότκα, κ.α.) και τα ηδύποτα ή λικέρ. ·      Μελετήστε το περιεχόμενο της σελίδας 2. Στη συνέχεια απαντήστε στην παρακάτω ερώτηση. Ερώτηση 2. Έχετε παρατηρήσει στα αλκοολούχα ποτά την ένδειξη %vol. Στην μπύρα για παράδειγμα υπάρχει η ένδειξη 5%vol, στο κρασί 11% vol, στο ουίσκι και τη βότκα 40% vol. Τι σημαίνει το %vol; Εξηγήστε τι σημαίνει για την μπύρα 5%vol, το κρασί 11% vol, το ουίσκι και η βότκα 40% vol. Απάντηση Η έκφραση %vol είναι περιεκτικότητα ml αιθανόλης σε 100 ml διαλύματος και δηλώνει τους αλκοολικούς βαθμούς. Δηλαδή για την μπύρα 5% vol σημαίνει: Στα 100 ml μπύρας περιέχονται 5 ml αιθανόλης. Στο κρασί: Στα 100 κρασιού περιέχονται 11 αιθνόλης Αντίστοιχα για το ουίσκι και τη βότκα. ·      Μελετήστε το περιεχόμενο της σελίδας 3 και το θέμα «Το ήξερες ότι …». Επίσης παρακολουθήστε το βίντεο κάνοντας κλικ στην εικόνα του βίντεο. Στη συνέχεια απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις.   Ερώτηση 3. Εξηγείστε πως φτιάχνεται η σαμπάνια. Απάντηση Για να παρασκευασθούν οι αφρώδεις οίνοι όπως η σαμπάνια, η αλκοολική ζύμωση πραγματοποιείται σε σφραγισμένα μπουκάλια. Τα προϊόντα της ζύμωσης, η αιθανόλη και το διοξείδιο του άνθρακα παραμένουν μέσα στο μπουκάλι με το διοξείδιο του άνθρακα διαλυμένο στον οίνο κάτω από υψηλή πίεση. Όταν το μπουκάλι ανοίξει η πίεση μειώνεται εξισούμενη με την ατμοσφαιρική, το αέριο εκλύεται ταχύτατα και προκαλείται αφρισμός.

Ερώτηση 4. Ποιός είναι ο κοινωνικός ρόλος του αλκοόλ και ποιά είναι η φυσιολογική δράση της αιθανόλης;

Απάντηση

Φυσιολογική δράση Σε μικρές ποσότητες δρα διεγερτικά και σε μεγαλύτερες μεθυστικά Μεγάλες ποσότητεςενεργούν ως δηλητήρια και προκαλούν το θάνατο οποίος μπορεί ακόμα να προκληθεί με την εισαγωγή της στο αίμα ενδοφλέβια ), οπότε πήζει το λεύκωμα Μέσα στον οργανισμό οξειδώνεται και αποδίδει σημαντικά ποσά θερμότητας

Αλκοολούχα ποτά - Φύλλο εργασίας - αξιολόγησης

Τάξη	Γ’ Γυμνασίου	Ονοματεπώνυμο
Μάθημα	Χημεία	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Γνωστικό αντικείμενο:	Αλκοολούχα ποτά
Διδακτική ενότητα	Αιθανόλη - Ζυμώσεις	Τμήμα	. . . . . . . . . . .
Απαιτούμενος χρόνος	1 διδακτική ώρα	Ημερομηνία	. . . . . . . . . . .

Ειδικοί διδακτικοί στόχοι

Η εκτέλεση των παρακάτω δραστηριοτήτων θα σας βοηθήσει: ·         Να αναφέρετε παραδείγματα αλκοολούχων ποτών και των πρώτων υλών από τις οποίες παρασκευάζονται ·         Να γνωρίσετε ότι αλκοολούχα ποτά είναι αυτά που περιέχουν αιθανόλη ·         Να διακρίνεται τα ποτά στα μη αποσταζόμενα που προκύπτουν από αλκοολική ζύμωση (κρασί, μπύρα), στα αποσταζόμενα (ούζο, ρακί, ουίσκυ, βότκα, κ.α.) και τα ηδύποτα ή λικέρ ·         Να γνωρίσετε πως παρασκευάζονται οι αφρώδεις οίνοι όπως η σαμπάνια ·         Να εκτιμήσετε τις επιπτώσεις της κατάχρησης του αλκοόλ στον ανθρώπινο οργανισμό

Περιγραφή

Στις παρακάτω δραστηριότητες θα πλοηγηθείτε στο εκπαιδευτικό λογισμικό «Ο Θαυμαστός Κόσμος της Χημείας για το Γυμνάσιο» και συγκεκριμένα στην ενότητα Η χημεία του άνθρακα και στην υποενότητα Αλκοόλες και ζυμώσεις. Στη συνέχεια αντλώντας πληροφορίες από το συγκεκριμένο λογισμικό καλείστε να απαντήσετε σε μια σειρά από ερωτήσεις. ΠΡΟΣΟΧΗ: ∆ιαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης του λογισμικού επιλέγοντας το εικονίδιο της «Βοήθεια» από τη σελίδα του κεντρικού μενού ή από τη σελίδα της ενότητας ή εκτυπώνοντας το αρχείο «Οδηγός χρήσης.pdf» που υπάρχει στο CD του λογισμικού.

Δραστηριότητες

Α. Επιλέξτε από το κεντρικό μενού την ενότητα Η χημεία του άνθρακα και από αυτήν την υποενότητα Αλκοόλες και ζυμώσεις. Κάντε κλικ στο θέμα Αλκοολούχα ποτά.    ·      Μελετήστε το περιεχόμενο της σελίδας 1 και παρακολουθήστε το βίντεο κάνοντας κλικ στην εικόνα του βίντεο. Στη συνέχεια απαντήστε στην παρακάτω ερώτηση. Ερώτηση 1. Ποιά ποτά λέμε αλκοολούχα; Ποιές κατηγορίες αλκοολούχων ποτών γνωρίζετε; Απάντηση ·      Μελετήστε το περιεχόμενο της σελίδας 2. Στη συνέχεια απαντήστε στην παρακάτω ερώτηση. Ερώτηση 2. Έχετε παρατηρήσει στα αλκοολούχα ποτά την ένδειξη %vol. Στην μπύρα για παράδειγμα υπάρχει η ένδειξη 5%vol, στο κρασί 11% vol, στο ουίσκι και τη βότκα 40% vol. Τι σημαίνει το %vol; Εξηγήστε τι σημαίνει για την μπύρα 5%vol, το κρασί 11% vol, το ουίσκι και η βότκα 40% vol. Απάντηση ·      Μελετήστε το περιεχόμενο της σελίδας 3 και το θέμα «Το ήξερες ότι …». Επίσης παρακολουθήστε το βίντεο κάνοντας κλικ στην εικόνα του βίντεο. Στη συνέχεια απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις. Ερώτηση 3. Εξηγείστε πως φτιάχνεται η σαμπάνια. Απάντηση Ερώτηση 4. Ποιός είναι ο κοινωνικός ρόλος του αλκοόλ και ποιά είναι η φυσιολογική δράση της αιθανόλης; Απάντηση

 Links:

http://srv-1gym-komot.rod.sch.gr/dw/ximeia_b_c/chemistry/